Is vet gezond?

Is vet gezond?

Bij vet eten wordt er snel gedacht aan pizza, patat, burgers, maar ook zoete snacks zoals donuts en andere soorten junkfood. Oftewel ongezond eten met veel calorieën. Maar is dit wel terecht?

De functies van vet

  • Vet is een belangrijke energiebron voor je lichaam. Vet bevat 9 kcal per gram en levert daarmee de meeste energie (1).
  • Ze leveren de vet oplosbare vitamines A, D, E en K en zijn nodig voor de opname van deze vitamines in je darmen (2).
  • Vetten zijn nodig voor de opbouw van alle cellen in het lichaam.
  • Het vet onder je huid zorgt ervoor dat het lichaam warm blijft.
  • En daarbij zit er ook een laagje vet rondom de organen om deze te beschermen.

Vet is dus wel degelijk belangrijk!

Goed en slecht vet

Er zijn verzadigde en onverzadigde vetten. Vet in voeding bestaat altijd uit een combinatie van beide, maar het ene voedingsmiddel bevat meer onverzadigd- en de andere meer verzadigd vet (3).
Verzadigd vet wordt ook wel het slechte vet genoemd en zit voornamelijk in:

  • Vet vlees zoals hamburgers;
  • Zoete en hartige snacks zoals koek, gebak en chips;
  • Volle zuivelproducten zoals, volle melk, volle yoghurt, 48+ kaas en roomijs;
  • Roomboter en andere harde vetten zoals kokosvet, palmolie en harde margarine (in een pakje) (4).

Door verzadigd vet wordt de stof LDL-cholesterol in het bloed verhoogd. Deze stof kan aan de binnenkant van je bloedvaten blijven plakken. En wanneer hier te veel van is ontstaat er een vernauwing van het bloedvat, waardoor het bloed niet meer goed kan stromen. Op lange termijn geeft het dus een verhoogd risico op hart- en vaatziekten (5). Maar helaas kan je niet ineens al het verzadigde vet laten staan, aangezien het in alle producten met vet zit. Maar wat is dan wel de oplossing? En hoe zorg je ervoor dat je niet opeens over een aantal jaar met een aderverkalking rondloopt die je niet even kan verwijderen met een beetje schoonmaakazijn voor in de badkamer?

Gelukkig zijn er ook producten waar voornamelijk onverzadigd vet in zit. Onverzadigd vet verhoogt de stof HDL-cholesterol in het bloed en wordt daarom het goede vet genoemd. HDL voert namelijk, in tegenstelling tot LDL, juist de cholesterol uit je bloedvaten af. Hierdoor zal het niet blijven plakken en ontstaat er geen aderverkalking. Zie het maar als het schoonmaakazijn voor je bloedvaten.
Om deze reden wordt aanbevolen om maximaal 10% van het vet wat je op een dag binnenkrijgt te halen uit verzadigde vetten. Zo zorg je ervoor dat de verhouding tussen LDL en HDL goed blijft (5).

Onverzadigd vet vind je voornamelijk in:

  • Noten en pinda’s;
  • Vette vis zoals, zalm, makreel, haring en sardientjes;
  • Zacht vet zoals halvarine en margarine in een kuipje voor op brood;
  • Plantaardige oliën zoals olijfolie;
  • Vloeibaar bak- en braadvet;
  • Maar ook in producten als avocado en hummus (4).

Vet is dus zeker nodig om je lichaam goed te laten functioneren. De aanbeveling is om 20 tot 40% van het aantal calorieën wat je per dag eet te halen uit vet. Maar let op: haal het voornamelijk uit onverzadigd vet! Voor verzadigd vet is de aanbeveling minder dan 10%. Dus pak die toast met zalm en avocado er maar bij en eetsmakelijk! (3)

 

1: Voedingscentrum. Heb je vet uit eten nodig voor een gezond lichaam? [Internet]. Available from: https://www.voedingscentrum.nl/nl/service/vraag-en-antwoord/gezonde-voeding-en-voedingsstoffen/heb-je-vet-uit-eten-nodig-voor-een-gezond-lichaam.aspx. [Accessed 3th October 2022].
2: Vitamine Info. Alle vitamines en mineralen [Internet]. Available from: https://www.vitamine-info.nl/alle-vitamines-en-mineralen-op-een-rij/. [Accessed 3th October 2022].
3: Voedingscentrum. Vetten [Internet]. Available from: https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/vetten.aspx#blokwat-is-het-voedingsadvies-voor-oliën-en-vetten . [Accessed 3th October 2022].
4: Voedingscentrum. Welke vetten zijn ongezond? [Internet]. Available from: https://www.voedingscentrum.nl/nl/service/vraag-en-antwoord/gezonde-voeding-en-voedingsstoffen/welke-vetten-zijn-ongezond-.aspx . [Accessed 3th October 2022].
5: UMC Utrecht. Kokos vet is plantaardig vet, dus veilig vet? [Internet]. Available from: https://www.umcutrecht.nl/nieuws/kokosvet-is-plantaardig-vet-dus-veilig-vet. [Accessed 3th October 2022].

Meer artikelen